Zet je de aap op jouw schouder?
Je bent een doener. Je dagen zijn gevuld met activiteiten. Je wordt graag uitgedaagd en je gedijt goed in crisissituaties. Je houdt van ‘opschieten’ en neemt graag beslissingen.
Je bent nuchter en realistisch, analyseert feiten en problemen.
Bij je collega’s sta je gekend voor deze vaardigheden. Als ze bij jou langskomen, worden ze daadwerkelijk geholpen. Je neemt het desnoods wel van hun over.
Daarom komen ze vaak langs. Of ze bellen of mailen je vaak.
Ze leggen jou een probleem voor omdat ze weten dat jij veel expertise hebt, direct daden bij het woord voegt, behulpzaam bent en probleemoplossend werkt.
Fijn!
Maar laat jij nu net diep geconcentreerd met een taak bezig zijn. Je hoofd staat er niet naar maar ze verwachten wel een antwoord. Liefst meteen.
En je reageert, natuurlijk! Je zegt vlug iets. Je reageert nogal impulsief. Je geeft je goedkeuring of zegt “ja” op een vraag naar hulp. Een subtopic wordt op die manier ineens een hoofdtopic. En je eigen taak? Tja, die wordt ineens subtopic.
De aap zit nu op jouw schouder.
Te laat zie je je fout in en heb je er spijt van. Je krijgt het gevoel dat je in je eigen voet schoot of nog erger…
Jouw impulsieve beslissing heeft ook gevolgen voor anderen. Er ontstaan problemen en onbewust creëert dit relationele spanningen tussen de betrokkenen.
Lap, je hebt al zo weinig tijd en energie om de taken te doen die je moet doen.
Nu moet je je beperkte middelen ook nog inzetten om andere dingen te doen. Daar vliegt je tijd en wordt je energie nodeloos verspild. En al zeker met ‘brokken lijmen’ want dat is zowat de grootste opslorper van je energie.
Stop met brandjes blussen
Je collega die aan je bureau staat, een mail die binnenkomt, het zijn triggers die jou leiden naar een actie die niet in je planning stond. Waarom verleidt zo’n trigger je tot actie
Je werkt je todo lijst niet af. Je houdt niet vast aan je hoofdtopic. En als je hierdoor een deadline niet haalt, ben je twee keer de pineut:
1° Je voelt je slecht omdat je je eigen taken niet gedaan krijgt
2° je krijgt boze reacties omdat je de deadlines niet haalt of de beloftes niet nakomt.
Zo kom je al snel in een vicieuze cirkel terecht. Elke boze reactie is terug een trigger die leidt naar onmiddellijke actie.
Hoe ontsnap je uit deze vicieuze cirkel? Wanneer stop je met brandjes blussen?
Om dat te achterhalen moet je beseffen wat zo’n trigger precies met je doet. Je doel? De kloof tussen trigger en in actie komen, vergroten.
De belletjes van Pavlov
Een trigger leidt tot actie en een actie leidt tot voldoening. Zo eenvoudig is het. Glashelder dus!
We laten ons gedrag bepalen vanuit een aangeleerd patroon. We leerden dat actie leidt tot resultaat. Dat resultaat vormt als het ware een beloning voor onze inspanning. Hoe minder inspanning we moeten leveren om een beloning te ontvangen, hoe liever we het hebben.
Zien we de beloning al hangen, dan gaan we ervoor. We reageren dan impulsief en kiezen de kortste, de snelste of de gemakkelijkste route naar de beloning.
Rationeel nadenken en je acties overwegen, vraagt op dat moment meer inspanning dan er impulsief voor gaan.
Ons zoogdierenbrein neemt het dan snel van ons over. Want dat brein reageert nu eenmaal veel sneller dan onze neocortex.
Doorbreek de gewoontes
Vind je eigen waarheid
Professor Viktor E. Frankl, hoogleraar in de neurologie en de psychiatrie, introduceert in zijn boek ‘Man’s Search for Meaning’ zijn logotherapie. Tijdens zijn driejarig verblijf in verschillende concentratiekampen zag hij niks anders dan lijden en de macht van het kwaad om zich heen zag. Toch gelooft hij in de kracht van de mens om zichzelf boven zijn lijden te stellen. Hij is ervan overtuigd dat elk van ons zijn eigen waarheid kan vinden.
Het is een inspirerend boek die duidelijk aangeeft dat we de ruimte hebben om te kiezen.
Logotherapie beschouwt het zoeken naar betekenis of zin als de primaire menselijke motivatie. Omdat mensen de mogelijkheid hebben te kiezen, zijn zij ook verantwoordelijk voor hun beslissingen. Een mens kan zijn eigen waarheid zoeken en bepalen ondanks de omstandigheden rondom hem. Tussen de trigger of de stimulans en de respons of de actie zit dus altijd een stukje ruimte en in die ruimte vinden we de menselijke vrijheid.
Als we ons hiervan al bewust zijn, dan helpt ons dit om op moeilijke momenten ook bewuster te kiezen.
Door je bewustzijn te vergroten, vergroot je ook de afstand tussen de trigger en de actie.
Gebruik maken van de ruimte tussen trigger en reactie betekent voor ons ‘groei’.
Hoe versterken we onze mentale energie?
Een voorwaarde om bewust te kiezen: onze mentale energie moet hoog genoeg zijn.
Dankzij voldoende mentale energie is onze neocortex in staat om tussen te komen en kunnen we de kloof tussen trigger en actie groter maken.
Hierdoor zijn we bewuster en kiezen we voor de juiste acties. Bij voldoende mentale energie doen we de acties die we moeten doen.
Maar hoe krijgen of behouden we onze mentale energie?
1. Laad jezelf op
Af en toe moet je jezelf de kans geven om je energie op te laden. Dit lukt het best op momenten dat we nog energie hebben.
2. Verzorg je energiebron
Je bent het aan jezelf verplicht om je energiebron goed te verzorgen. Dat doe je onder andere door je brein voedsel te geven. Mentaal maar ook fysiek. Je staat ervan versteld hoeveel energie je lichaam uit voedsel kan halen. Dat moet dan wel via de juiste voeding. Een gezonde geest in een gezond lichaam, weet je wel.
3. Hou de stress onder controle
Elk van ons heeft te kampen met een grote hoeveelheid stress. Het aantal mensen met burn-out is de dag van vandaag groot. Stress is een sluipend proces dat meestal ongemerkt van kwaad naar erger gaat. Door jezelf regelmatig te observeren en je bewust te zijn van je reacties, leer je bewuster omgaan met stress.
4. Meet je stress
Je stress factor meten, kan via een HRV meting. Met Heart Rate Variability (hartslagvariabiliteit of HRV) wordt de veranderingen in tijd tussen de ene en de andere hartslag bedoeld. Een hoge HRV is een teken van gezondheid en fitheid. Terwijl bij een lage HRV de “rem” en het “gaspedaal” tegelijkertijd worden ingedrukt. Uiteraard krijg je dan een schokkerige werking van ons hart en stroomt het bloed ongelijkmatig naar onze organen.
De HRV kun je zelf beïnvloeden met je ademhaling om op die manier je stress beter te controleren.
5. Mediteer
Meditatie kan je helpen om je ademhaling te verbeteren.
6. Geloof dat het kan
Maar onderschat ook de kracht van ons denken niet. Als je constant tegen jezelf zegt dat je geen energie meer hebt, kom je een negatieve spiraal terecht. Om een positieve vibe te voelen, moet je ook positief denken. Om te slagen, moet je in jezelf geloven.
7. Genereer energie
Op bepaalde momenten moet je voor jezelf tijd vrijmaken. In die momenten moet je uitmaken waar je energie door krijgt en doe dan ook die dingen.
Zeg tegen jezelf: ik heb nu de mogelijkheid om energie te genereren.
Onthou dat een krachtcentrale geen energie geeft maar energie maakt. Ook wij maken energie. De krachtcentrales van ons lichaam zijn de mitochondriën. Deze functioneren als energiecentrale van een cel. In de mitochondriën wordt de energie uit de voeding omgezet in een vorm die het lichaam kan gebruiken voor alle functies (bewegen, groeien, denken etc.)
Vergroot de kloof en doe betere reacties en kies bewuster welke actie je doet.
