Word je ook zo gemakkelijk enthousiast? En beklaagde je je dit al meerdere keren?
Je collega’s praten over een project en je voelt je enthousiast worden. Je hoort jezelf zeggen dat je meedoet. Op het einde van de week denk je: “waarom heb ik nu weer ja gezegd?”.
Je ziet een mooi kookboek en voor je het weet, sta je ermee aan de kassa. Thuis merk je dat je het kookboek al had. Bon. Je hebt dus al een cadeautje voor iemand.
Je begint opnieuw met (hard)lopen en na twee weken gaat het zo goed dat je er wat extra kilometers tegenaan gooit. Twee weken later haak je helaas af en laat je (hard) lopen weer los.
De stuwkracht van enthousiasme
Hoe gebruik je enthousiasme om vooruit te komen in plaats van dat het je saboteert? Wil je ook de positieve kanten en niet het ranzige randje van enthousiasme?
Dopamine of het gelukshormoon
Enthousiasme doet iets met ons brein.
Door het enthousiasme komt er dopamine in ons lijf. Dopamine wordt in onze hersenen aangemaakt als er een beloning op til is. We worden er dus blij van. Alleen, dit blijft niet duren. Als het heerlijke gevoel wegebt, hunkert ons brein er steeds opnieuw naar. Heb je het geluksstofje al ervaren toen je één keer enthousiast ‘ja’ zei, dan zal je later in een soortgelijke situatie sneller geneigd zijn om terug ‘ja’ te zeggen.
En dan beklagen we het ons. Het shot dopamine was zo groot dat we ons terug lieten verleiden.
Enthousiasme uitgespit
Enthousiasme komt uit het Oudgrieks. Het betekent: geïnspireerd zijn of bezeten zijn door de goden. Ik vind deze verklaring mooi omdat ze de twee kanten van enthousiasme belicht.
Enthousiasme is niet goed of slecht. Maar soms is het slecht getimed en krijgen we er een stoot van op het verkeerde moment.
Het helpt maar soms schiet je er jezelf mee door de voet.
De inspiratiekant van enthousiasme
De goede kanten aan enthousiasme zijn overduidelijk.
1. Bij enthousiasme ligt de focus niet op jezelf.
Enthousiasme ontstaat door een idee of door een persoon. Je hoeft niet te twijfelen aan jezelf want het gaat niet over jou. Dus haalt het twijfels bij je weg.
2. Je krijgt er dingen door gedaan.
Het geeft je extra concentratie. Door de bundeling van energie ben je gefocust. Je richt je aandacht op het onderwerp van je enthousiasme. Het bezorgt je in eerste instantie zoveel energie waardoor je nieuwe werk een vliegende start krijgt. En goed begonnen is natuurlijk half gewonnen.
3. Anderen vinden het fun en aantrekkelijk.
Enthousiasme is aanstekelijk. Sommige noemen het zelfs besmettelijk. Dit klinkt zowel positief als negatief. Het heeft dus zijn voordelen maar ook zijn nadelen.Bij wie ben je het liefste? Bij iemand die enthousiast is of bij iemand die loopt te zeuren?
4. Enthousiasme creëert momentum.
Door het resultaat wordt de goesting groter. Goesting geeft je zin om meer te doen. Het is een vliegwiel dat aangezwengeld wordt en dat bijna automatisch begint te draaien.
5. En het is vooral fun voor jezelf.
Enthousiasme geeft je een rush, een heerlijk gevoel van blijheid en succes. De dopamine die op dat moment in je lichaam wordt gedumpt, bezorgt je een fijn gevoel.
De ‘bezeten door de Goden’ – kant van enthousiasme
1. Je krijgt er dingen door gedaan maar…
Inderdaad, je krijgt er dingen door gedaan maar zijn dit wel de juiste dingen? Zijn dat wel de dingen die je moet doen? Je weet dat ik het niet begrepen heb op dingen doen als deze voor jou niet de belangrijkste zaken zijn. Wanneer je enthousiasme je ‘Ja’ laat zeggen bij zaken die je niet brengen waar je echt wil zijn, heeft je enthousiasme weinig toegevoegde waarde.
2. Je geeft je mening, ook als er niet om gevraagd wordt.
Wanneer je over een bepaald onderwerp enthousiast of gepassioneerd bent, geef je te pas en te onpas je mening. Soms geeft dit echter geen toegevoegde waarde voor diegene die je advies ontvangt. Dus je levert inspanningen die je niks opbrengen. Dit betekent helaas geen goed beheer van de beperkte middelen.
3. Je enthousiasme zorgt voor tegenkanting.
Wanneer je omgeving merkt dat je te enthousiast bent, zet men zich vaak tegen je af. De anderen houden je graag voorspelbaar. Ze weten liever waar ze met jou aan toe zijn. Door je enthousiasme gedraag je je vaak anders en wordt je dus voor hun minder voorspelbaar. Hierdoor gaan ze tegenduwen en proberen ze om je af te remmen.
4. Je doet meer dan je aankan.
Wanneer het vliegwiel voor een te groot momentum zorgt, kan het systeem breken. Zeker wanneer je gewoonten aan het veranderen bent, is dat vaak een reden om te stoppen. Je gaat meer (hard)lopen. Het gaat zodanig goed en je doet nog meer. Helaas, je kan dat laatste niet volhouden. Het gevolg: je stopt dan maar helemaal.
De balans tussen de voor- en nadelen van enthousiasme
1. Zorg voor een plan.
Een plan houdt je op het spoor als je lichaam een stoot dopamine verwerkt. Een plan zorgt ook voor triggers die je bewust kan inzetten om mindful te werken.
2. Leer de signalen zodat je weet wanneer je enthousiasme je opnieuw een hak zet.
Voel jij het enthousiasme ook langs je rug naar boven kruipen? Ik wel.
Gelukkig weet ik nu beter wanneer ik te enthousiast word en wanneer ik dit moet temperen of even moet uitstellen. En dit doe ik het beste tot de dopamine is uitgewerkt en ik intentioneel kan denken.
3. Hou je mentale energie hoog.
Mentale energie is de sleutel om bewuster te zijn van je handelingen. Mijn sleutelgedrag, het gedrag dat alles in orde houdt, is ervoor zorgen dat mijn mentale energie hoog blijft. Want als je mentale energie hoog is, dan kan je het signaal uit punt 2 beter herkennen. Enkel dan beschik je over de mogelijkheid om niet te reageren op het signaal.
4. Bij een verandering van je gewoontes zorg je voor een ondergrens en bovengrens.
Wanneer je een gewoonteverandering doet, zorg je het beste voor een ondergrens en een bovengrens bij de inspanningen die je doet.Je gaat (hard)lopen. En omdat je, door het resultaat, meer goesting krijgt, wil je nog meer doen. Zorg dat je op voorhand weet hoeveel je maximaal zal lopen. Dan vergaloppeer je je niet tijdens het rondje.
5. Hou het grote doel in de gaten.
Waar wil je uiteindelijk landen? Hou dat in de gaten wanneer je enthousiasme je opnieuw dreigt een hak te zetten. Wil je een nieuw project starten? Vraag je dan af of dit je wel dichter bij je einddoel brengt. Indien niet, gooi het dan op je incubatielijst.
6. Maak gebruik van je incubatielijst.
Je incubatielijst is een makkelijke manier om je enthousiasme te koesteren en er toch niet onmiddellijk hoeven op in te gaan. Je dumpt het nieuwe artikel op je incubatielijst en je bekijkt het later opnieuw als de initiële dopaminerush voorbij is. Ben je nog steeds ‘enthousiast’ dan kan je het project op je Masterlist zetten.
